Görsellerle İlgili Temel Kavramlar
Görsel Nedir?
Görsel, dijital ortamda çeşitli formatlarda oluşturulmuş resim, grafik, çizim, fotoğraf veya benzeri öğelere denir. Görseller, iletişimde, bilgiyi aktarmada, duygusal bir etki yaratmada veya estetik bir deneyim sunmada önemli bir rol oynar.
Fotoğraf Nedir?
Fotoğraf, bir nesnenin, olayın veya ortamın ışık yardımıyla bir yüzey (film, dijital sensör vb.) üzerine kaydedilmesiyle elde edilen görüntüdür. Günümüzde fotoğraflar genellikle dijital cihazlarla çekilir ve depolanır, ancak analog yöntemlerle (film kullanılarak) çekilen fotoğraflar da hala kullanılmaktadır.
Resim ve Çizim Nedir?
Resim ya da çizim, genellikle bir yüzey üzerinde kalem, fırça, boya, cetvel gibi araçlar kullanılarak yapılan görsel çalışmalardır. Resim veya çizimler bilgisayar, telefon ve tablet gibi dijital cihazlardaki çeşitli görsel işleme programları yardımıyla 2 boyutlu (2D) ve 3 boyutlu (3D) olarak yapılabilir.
Piksel Nedir?
Piksel (Pixel), dijital bir görüntüyü oluşturan en küçük yapı taşına verilen isimdir. Kelime, İngilizce “picture element” ifadesinin kısaltmasından türetilmiştir. Dijital ekranlar ve fotoğraflarda gördüğümüz her şey, yan yana dizilmiş milyonlarca minik renk karelerinden yani piksellerden oluşur.
Pikselin fiziksel bir boyutu yoktur. Boyut, ekranın çözünürlüğüne ve yoğunluğuna bağlıdır. Her piksel, kırmızı, yeşil ve mavi (RGB) alt piksellerden oluşur. Bu alt pikseller farklı oranlarda birleştirilerek farklı renkleri oluşturur.
Bilgisayar monitörleri, televizyonlar, telefon ekranları piksellerden oluşur. Örneğin, 1920×1080 çözünürlükteki bir ekran, toplamda 2.073.600 piksele sahiptir. Ya da bir görüntü, 800×600 çözünürlükteyse, bu görüntü 480.000 pikselden oluşur. Çözünürlük sayısı arttıkça görüntü netliği artar ve detaylar daha rahat görüntülenir.
Görüntü Dosya Biçimleri
Bitmap Görüntü (Raster Image)
Bitmap görüntüler, çok sayıda pikselden oluşur ve her pikselin bir renk değeri vardır. Bu tür görüntüler genellikle dijital fotoğraflarda ve detayları fazla olan görsellerde kullanılır. Ancak, görüntü boyutu büyütüldüğünde pikselleşme nedeniyle görüntü kalitesi bozulur.
Bitmap Dosya Uzantıları: .bmp, .jpg, .png, .gif, .tiff
Vektörel Görüntü (Vector Image)
Vektörel görüntü, eğri, çizgi, daire gibi geometrik şekiller ve matematiksel formüllerin tanımlanmasıyla oluşur. Bu sayede sonsuz ölçeklenebilirlik sağlar ve görüntü boyutu büyütüldüğünde görselin görüntü kalitesinde herhangi bir bozulma olmaz. Genellikle logo, ikon ve illüstrasyon gibi grafiklerde kullanılır.
Vektörel Dosya Uzantıları: .svg, .eps, .ai, .pdf
Bitmap ve Vektörel Görüntü Arasındaki Farklar
Görsel İşleme Programları
Görsel işleme programları, dijital görüntülerin tasarlanması, düzenlenmesi ve değiştirilmesi için kullanılan yazılımlardır. Bu programlar, herkes tarafından kullanılabilecek basitlikte olabileceği gibi grafik tasarımcılar, fotoğrafçılar ve dijital sanatçıların profesyonel düzeyde kullanabileceği özelliklere de sahip olabilir.
Bitmap Görsel İşleme Programları ve Özellikleri
Bitmap görseller üzerinde fotoğraf düzenleme, dijital boyama, efekt ekleme gibi düzenlemeler yapmayı sağlayan popüler programlar şunlardır:
Microsoft Paint
Kullanım Alanları: Basit çizimler, temel düzenleme işlemleri, boyama ve yazı ekleme.
Öne Çıkan Özellikler: Kullanımı kolay ve minimal arayüz. Pikseller üzerinde temel düzeyde çalışma imkanı.
Dosya Türleri: JPEG, PNG, BMP ve GIF gibi yaygın bitmap formatlarını destekler.
Adobe Photoshop
Kullanım Alanları: Profesyonel fotoğraf düzenleme, dijital boyama, grafik tasarım.
Öne Çıkan Özellikler: Katman tabanlı düzenleme. Gelişmiş renk düzeltme araçları. Çeşitli efektler ve filtreler.
Dosya Türleri: PSD (kendi formatı), JPEG, PNG, TIFF, GIF.
GIMP
GIMP: GNU Image Manipulation Program
Kullanım Alanları: Açık kaynaklı ücretsiz fotoğraf ve görüntü düzenleme.
Öne Çıkan Özellikler: Katman desteği. Özelleştirilebilir eklentiler. Gelişmiş fotoğraf rötuşlama araçları.
Dosya Türleri: XCF (kendi formatı), JPEG, PNG, GIF.
Autodesk SketchBook
Kullanım Alanları: Dijital çizim, illüstrasyon, çizim ve boyama, grafik tasarım.
Öne Çıkan Özellikler: Dijital çizim ve boyama araçları (fırçalar, kalemler, işaretçiler). Katman desteği. Yüksek çözünürlük desteği. Basit ve kullanıcı dostu arayüz.
Dosya Türleri: PNG, JPEG, BMP, TIFF, PSD, GIF.
Corel PaintShop Pro
Kullanım Alanları: Fotoğraf düzenleme ve grafik tasarım.
Öne Çıkan Özellikler: Kolay kullanımlı arayüz. Akıllı araçlar (otomatik düzeltme). HDR fotoğraf işleme desteği.
Dosya Türleri: JPEG, PNG, RAW, TIFF.
Affinity Photo
Kullanım Alanları: Profesyonel düzeyde fotoğraf ve bitmap düzenleme.
Öne Çıkan Özellikler: Hassas seçim araçları. Gerçek zamanlı düzenleme. RAW format desteği.
Dosya Türleri: JPEG, PNG, PSD, TIFF.
Vektörel Görsel İşleme Programları ve Özellikleri
Vektörel grafiklerle logo tasarımı, teknik çizimler, illüstrasyonlar hazırlamayı sağlayan popüler programlar şunlardır:
Adobe Illustrator
Kullanım Alanları: Profesyonel logo tasarımı, illüstrasyon, vektörel grafikler.
Öne Çıkan Özellikler: Katman tabanlı düzenleme. Gelişmiş şekil ve çizim araçları. Metin ve tipografi düzenleme. Renk paletleri ve gradient (geçiş) efektleri.
Dosya Türleri: AI (kendi formatı), EPS, PDF, SVG, PNG, JPEG.
CorelDRAW
Kullanım Alanları: Logo tasarımı, reklam materyalleri, vektörel illüstrasyonlar.
Öne Çıkan Özellikler: Yüksek kaliteli vektörel çizimler için güçlü araçlar. Renk yönetimi ve renk harmonisi araçları. Endüstriyel tasarım, yazı tipi ve grafik düzenlemeleri.
Dosya Türleri: CDR (kendi formatı), AI, EPS, PDF, SVG, JPEG.
Inkscape
Kullanım Alanları: Açık kaynaklı vektörel çizim ve illüstrasyon.
Öne Çıkan Özellikler: Katman tabanlı vektörel düzenleme. Bezier eğrileri ve şekil oluşturma araçları. XML tabanlı düzenleme (SVG formatı ile uyumlu).
Dosya Türleri: SVG (kendi formatı), PDF, EPS, PNG, AI.
Affinity Designer
Kullanım Alanları: Grafik tasarım, logo oluşturma, illüstrasyon.
Öne Çıkan Özellikler: Vektör ve bitmap araçlarını birleştiren güçlü tasarım özellikleri. Yüksek çözünürlüklü illüstrasyonlar oluşturma. Canlı renk paletleri ve akıllı objekt özellikleri.
Dosya Türleri: PSD, AI, PDF, EPS, SVG.
Corel Vector
Kullanım Alanları: Web tasarımı, ikon tasarımı, vektörel grafikler.
Öne Çıkan Özellikler: Bulut tabanlı tasarım aracı. Katmanlar, efektler ve şekil araçları. Çeşitli platformlar için uyumlu (web, masaüstü, mobil).
Dosya Türleri: SVG (kendi formatı), PDF, PNG, EPS, JPEG.
Google Çizimler
Kullanım Alanları: Diyagramlar, şemalar, basit grafikler, infografikler, sunumlar.
Öne Çıkan Özellikler: Şekiller, çizgiler, oklar, metin kutuları gibi vektörel araçlar ekleyebilme. Google Drive ile dosyalar paylaşılabilir. Birden fazla kullanıcı aynı anda dosya üzerinde çalışabilir.
Dosya Türleri: PNG, JPEG, PDF, SVG, EPS (dışa aktarma seçenekleri).
Hibrit (Karma) Görsel İşleme Programları ve Özellikleri
Hem bitmap (rester) hem de vektörel görselleri düzenleme işlemlerini yapabileceğimiz programlardır. En çok tercih edilen hibrit görsel işleme ve tasarım araçları şunlardır:
Canva
Kullanım Alanları: Sosyal medya grafikleri, posterler, sunumlar, reklam tasarımları.
Öne Çıkan Özellikler: Kullanıcı dostu, sürükle-bırak arayüzü. Hazır şablonlar ve grafik araçları. Eğitimciler için sınıf oluşturma desteği. Çevrim içi çalışabilme ve paylaşım özellikleri. Yapay zeka (AI) destekli özellikler ile önerilen düzenlemeler.
Dosya Türleri: PNG, JPEG, PDF, SVG (sadece bazı öğeler için), GIF.
Microsoft Designer
Kullanım Alanları: Sosyal medya grafikleri, posterler, afişler, e-posta şablonları, sunumlar.
Öne Çıkan Özellikler: Kullanıcı dostu sürükle-bırak arayüzü. Otomatik tasarım önerileri sunar. Vektörel ve bitmap öğelerle çalışabilme. Yapay zeka (AI) destekli özellikler ile önerilen düzenlemeler.
Dosya Türleri: PNG, JPEG, PDF, GIF.
VistaCreate
Kullanım Alanları: Grafik tasarımı, sosyal medya içerikleri, reklamlar, animasyonlu görseller.
Öne Çıkan Özellikler: Sürükle-bırak özellikli kullanıcı dostu arayüz. Vektörel ve bitmap öğelerle çalışabilme. Çeşitli tasarım şablonları ve animasyon seçenekleri. Çevrim içi erişim ve grup çalışması.
Dosya Türleri: PNG, JPEG, PDF, GIF, SVG.
Figma
Kullanım Alanları: Web tasarımı, UI/UX tasarım, prototip oluşturma.
Öne Çıkan Özellikler: Hem vektörel hem de bitmap öğelerle çalışma. Çevrim içi işbirliği ve ekip çalışmalarına olanak sağlar. Yüksek uyumluluk ve tasarım araçlarıyla etkileşim.
Dosya Türleri: SVG, PNG, JPEG, PDF.